Deprem bir afet…
Bugüne kadar birçok depremde binlerce insanımız hayatını kaybetti.
Depremlerden sonra milletimiz kenetlenip top yekün deprem bölgesine yardım için adeta seferber oluyor.
Resmi hesaplar açılıyor ve bu hesaplara arzu edenler yardım paralarını yatırıyor.
Deprem için toplanan paralar nerelere harcanıyor? Bu önemli bir soru!
Bunun dışında bir de, deprem yardımlarının dışında resmi bütçeden de depreme hazırlık ödenekleri ayrılıyor.
Peki, ayrılan bu deprem ödenekleri ne oluyor? Ödenekler yerli yerinde ve zamanında gereken yerlere harcanıyor mu?
Ayrılan ödenekler depreme hazırlık için kullanılmıyorsa neresi için kullanılacak?
Kaynak: Dünya
Dünya Gazetesi yazarı Naki Bakır çok tartışılan ve konuşulan işte bu konuya temas etti. Bakır’ın, “Depreme ayrılan paralar harcanmadı” başlıklı yazısından bir bölüm şöyle;
“Faiz ödemeleri ile sosyal güvenlik merkezi yönetim bütçesinden en büyük payı almaya devam ederken, beklenen “büyük İstanbul depremi”ne hazırlık önlemleri başta olmak üzere afet yönetimi için bu yıl ayrılan ödeneğin ilk dokuz ayda büyük bölümü kullanılmadı.
Şubat 2023’te yaşanan ve 11 ili doğrudan, tüm ülke ekonomisini dolaylı şekilde derinden etkileyen Kahramanmaraş ve Hatay merkezli büyük depremler dolayasıyla 2023 bütçesinde “şehircilik ve risk odaklı bütünleşik afet yönetimi” programı için ayrılan başlangıç ödeneği yetmemiş, bu büyük depremlerin hasarlarının giderilmesi gerekçesiyle ek bütçe kapsamında vergi artırımları ve yeni vergiler salma yoluna gidilmişti.
Temmuzda çıkarılan ek bütçe ile artırılan afet yönetimi ödeneği 496,2 milyar liraya çıkarılmıştı. Kamu kurumlarının geçen yıl deprem harcamaları için tahsis ettiği kaynağın büyüklüğü bağış hesaplarıyla birlikte 1 trilyon 139,7 milyar liraya ulaşırken, yılın tümünde bütçeden bu alana yapılan toplam harcama ise 894,9 milyar olmuştu.
Risk odaklı bütünleşik afet yönetimi için 2024 yılında da merkezi yönetim bütçesinin yüzde 8,2’si oranında 906,5 milyar liralık ödenek ayrılmıştı.
Sadece yüzde 18,5’i harcandı
Son günlerde uzmanların beklenen büyük İstanbul depremine ilişkin uyarıları ve afet öneminin önemi her geçen gün daha da artarken, yılın ilk dokuz ayında bu alana ayrılan ödeneklerin büyük bölümünün kullanılmadığı dikkati çekti.
Hazine ve Maliye Bakanlığı verilerine göre ocak-eylül döneminde Hazine yardımları ve Düzenleyici ve Denetleyici Kurum (DDK) gelir fazlalarından elde edilen aktarmalar sonrası toplam merkezi yönetim bütçe harcamaları geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 81 artışla 7 trilyon 158,6 milyar lira oldu. Böylece bütçe yasası ile alınan 11 trilyon 89 milyar liralık yıllık ödeneğin yüzde 64,6’sı dokuz ayda harcandı.
Buna karşılık, bütçede şehircilik ve risk odaklı bütünleşik afet yönetimine ayrılan yıllık ödeneğin ise 167,3 milyar lira ile sadece yüzde 18,5’i kullanıldı. İlk dokuz ayda, kendi ödeneğinin çok az bir bölümünü fiilen kullanan afet yönetimi, toplam bütçe harcamalarından ise sadece yüzde 2,3 oranında bir pay alabildi. Afet yönetimi için yapılan dokuz aylık harcama, geçen yılın eş dönemine göre sadece yüzde 4,4 arttı. Geçen yılın aynı döneminde bu alana 160,2 milyar lira harcanmıştı…”
Depreme ayrılan paralar neden harcanmadı? Deprem ödeneğinde büyük kuşku!
Depreme ayrılan paralar neden harcanmadı? Deprem ödeneğinde büyük kuşku!
Beyzade Haber Beyzade Haber
GÜNDEM
Malatya ve Sivas'ta meydaba gelen sarsıntılar Türkiye'nin deprem gerçeğini bir kez daha gündeme getirirken Dünya Gazetesi yazarı Naki Bakır "Deprem için toplanan paralar nerelere harcanıyor?" sorusuna cevap aradı.
Paylaş: