Türkiye'nin en eski buzullarından biri olan Cilo buzulları, iklim krizi nedeniyle varlığını sürdürme mücadelesi verirken, doğa severler, buzulların erimesinin ekosistem üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekerek, yetkililerden çözüm bekliyor.
İklim değişikliğinin etkileri, Türkiye'nin en önemli doğal miraslarından biri olan Cilo buzullarını tehdit ediyor. Yüksekova Cilo Doğasever Spor Kulübü, 30 kişilik bir grupla buzulların durumunu yerinde incelemek için düzenledikleri geziyle alarm zillerini çaldı. Buzulların erimesini yerinde gözlemlemek için Cennet ve Cehennem vadilerine çıkan doğaseverler, 20 bin yıllık buzulları yerinde inceledi.
20 bin yıllık buzulların her geöen gün erimeye devam ettiğini ve acilen önlem alınması gerektiğinin altını çizen Yüksekova Cilo Doğasever Spor Kulüp Başkanı Çetin Yorgun, şunları söyledi:
Cilo buzullarının Türkiye’nin en büyük ve en önemli buzul alanlarından biri olarak bilindiğini söyleyen Coğrafya öğretmeni Kenan Canan ise konuşmasının devamında şu ifadelere yer verdi:
Kaynak: İHA
“Her hafta olduğu gibi bu hafta da Hakkari ve ilçelerini geziyoruz. Bu haftaki rotamız Cilo Dağları’nda yer alan Cennet ve Cehennem vadileri oldu. Bizde 30 kişilik grupla bölgeyi gezdik ama bizi üzen ise 20 bin yıllık buzulların erimesi oldu. Buna karşı acilen önlem alınması lazım. Çünkü tamamen yok olmaya yüz tutmuş durumdadır.”
“Türkiye’nin buzul araştırmaları tarihine büyük katkılar sunan isimlerden biri olan Prof. Dr. Sırrı Erinç, 1948 yılında bölgede gerçekleştirdiği ilk bilimsel çalışmalarda buzulların kalınlığını yaklaşık 100 metre olarak raporlamıştır. Ancak, iklim değişikliği ve küresel ısınmanın etkisiyle 2020 yılına gelindiğinde yapılan araştırmalar bu kalınlığın 50-60 metreye kadar düştüğünü göstermektedir. Yapılan ölçümler buzul alanındaki dramatik gerilemeyi de ortaya koymaktadır. 1948 yılında Cilo buzulları yaklaşık 8,5 kilometrekarelik bir alanı kaplamaktayken, 1980 yılına kadar bu alan 7,2 kilometrekareye gerilemiş. 2020 yılı itibarıyla bu alan 4,8 kilometrekareye kadar düşmüştür. Bu veriler, buzulların her yıl ortalama yüzde 1-2 oranında küçüldüğünü göstermektedir. Prof. Dr. Sırrı Erinç’in gözlemleri, bölgenin iklim değişikliğine karşı ne kadar savunmasız olduğunu ve buzul erimesinin hızlanarak devam ettiğini kanıtlamaktadır. Cilo buzulları, yalnızca doğa turizmi için değil, aynı zamanda bölgedeki tatlı su kaynaklarının sürdürülebilirliği açısından da kritik öneme sahiptir. Buzulların erimesi, bölgedeki kuraklık ve tatlı su kaynaklarındaki azalma ile doğrudan ilişkilidir. 3 bin 50 metre rakımdaki Gelyano Buzul Gölü’nde yapılan güncel gözlemler, buzulların eninde çatlaklar, erime öncesi döneme ait buzul çizikleri ve cilalanmış kaya izleri gibi önemli buzul süreçlerini gözler önüne sermektedir. Bu bilimsel veriler, Cilo buzullarının korunması ve iklim değişikliği ile mücadelede acil önlemlerin alınması gerektiğini bir kez daha vurgulamaktadır. Bunun için ciddi önlemler alınmalı ki gelecekteki nesile güzel miraslar bırakalım.”