Hayat, aksiyon demektir

Hayat, aksiyon demektir

Maurice Blondel, yüz yılımızın mühim isimlerinden.Nurettin Topçu’nun sadece hocası değil fikir babası. Hareket felsefesi’nin teoriesyeni. Blondel’e göre hayat, aksiyon demektir. Zira insan, fifri özelliğinden dolayı isteyen bir varlıktır. Lakin istem ile imkan veya düşünce ile varlık arasında boşluk vardır.

Zira kişinin istedikleri veya bekledikleri, elindeki imkandan fazladır. Öyleyse insan, bu boşluğu doldurmalıdır. İşte bu boşluk, ancak aksiyon ile dolar. İnsan, tabiatı itibarıyla bu boşluğu doldurmak için bu hayatta olan bir varlıktır.

Evet, Blondel’in dediği gibi bence de insan, hep bir kalite arayışı içinde olduğundan, o arayışını bir şekilde gerçekleştirmek için çalışmak ve üretmek durumunda olur. Cennet, insan fıtratının bu arayışına, el Mucib olan Allah’ın cevabıdır.

Kur’an’ın da ifade ettiği gibi, iman edip salih amel işleyenlere Rabbin kesintisiz ödülü olacaktır. Ne ki insan, bu ödülü kazanmak için değil, iyiliği sadece iyilik olsun diye yapmalıdır. Zaten karşılık beklenerek yapılan iyilik, iyilik değil bir nevi ticarettir.

İnsan aktif ve etkin olmak ile sorumludur. Zira o, yaşadığı hayatın pasif ve edilgen bir nesnesi değil aktif ve etkin öznesidir. İnsan, özne olabildiği nispette insanileşir. Zariyat suresinde, insanın sadece Allah’a kulluk yapmak için yaratılması, insanın Hakk’ın rızası için çalışması yani hareket içinde olması anlamına gelir.

Zaten ibadet, ubudiyet gibi kavramların İbranice karşılığı olan “avoda” hem çalışmak hem de kulluk etmek anlamında kullanılır. Anadolu irfanındaki “Çalışmak ibadettir” sözü, bu etimolojik bağı hatırlatır. Evet, çalışmak insanın istedikleri ile olduğu arasındaki boşluğu dolduran yegane potansiyeldir.

İyi bir meslek sahibi olmak isteyen öğrenci için de ve daha üst arzusu olan cennete nail olmak için de çalışmak ve üretmek gerekir. Aksiyon, o boşluğu dolduran kutlu bir imkandır. Kur’an “ İnsan için çalıştığından başkası yoktur” (Necm:53:39) diyerek konuyu özetler.