Her şey gördüğümüz gibi mi? 

İnsanlar arası ilişkileri ifsad eden ve ruhumuzu inciten saiklerden birisi de hiç kuşkusuz gördüğümüz şeylerle ilgili hüküm vermede acele etmemizdir. 

 Oysa ki hayat tecrübemiz, bize çoğu kez hiç bir şeyin görüldüğü gibi olmadığını gösterir. Başımıza gelen menfi olaylara üzülürüz lakin sonra bir bakarız ki meğerse onlar koskoca nimetlere ulaşmak için birer vasıtaymış. Zaten bu gerçeği Kur’an en veciz şekilde dile getirir : “ Olur ki hoşunuza gitmeyen bir şey sizin için hayırlıdır ve olur ki, sevdiğiniz şey de sizin için bir şerdir. Allah bilir de siz bilmezsiniz.” (Bakara Suresi, 216) 

Kur’an bize Kehf suresinde “Musa- Bir kul” misaliyle insanlar arasındaki ilişkilerde nasıl tavır almamız gerektiğiyle ilgili ışık tutar. Evet o anlatımda bilindiği üzere olaylar Musa’nın gördüğü gibi değildir. Görünürde iyi bir insanın malına zarar verilmektedir ama aslında o daha geniş pencereden bakıldığında o kişinin zararına değil faydasınadır. 

Parçaya bakıldığında yanlış gibi görülenler bütüne bakıldığında öyle olmayabilir öyleyse kimse bir olayla ya da bir kimseyle ilgili peşin hükümlü olmasın demektir burda anlatılan. 

Nasıl ki rüya gördüğümüz zaman her şey rüyamızda görüldüğü gibi değildir. Pislik görürsünüz, o para ile tevil edilir. Deniz görürsünüz, o ilim ile tabir edilir. Onun gibi insani ilişkilerde de bazen her bir şey baktığımız gibi değildir. Yaşadığımız sorunlar da, her bir şeyi ilk etapta gördüğümüz gibi zannetmemizden kaynaklanmaktadır. 

Bizler çoğu kez, hayatımızdaki sorunları teşhis etmekte acele ederiz. Bedenimizdeki basit rahatsızlıkları tedavi ettirmek için dahi doktora gideriz de, insanlar arası ilişkilerde gayet yüzeysel varsayımlarla peşin hükümlere varırız. Oysa ki Allah resulü “ Mü’minler bir vücudun azaları gibidir” misaliyle belki de beden azaların için titizlendiğin kadar dostların için de titizlen demek istiyordu. 

Çocukken babama sormuştum kaliteli bir diş hekimi ile olmayanı nasıl ayırt edebiliriz? Mesleği diş hekimliği olan babam kaliteli diş hekimi çürük olan bir dişi kurtarmaya çalışır kaliteli olmayan ise hemen o dişi çeker demişti. Peki şimdi kendime soruyorum? Kaliteli insan kimdir? Kaliteli dost kimdir?  Bence kaliteli insan, hemen insanların ve dostlarının üstünü çizmeyendir. Onları imha eden değil inşa etmeye çalışandır. 

İnsanlararası ilişkilerde sağduyuyu kaybetmemek önemlidir. Zira her şey görüldüğü ve etiketlendiği gibi olmayabilir. Mesela hapishanedeki mahkumların sicillerine baktığınızda içinizde onlara karşı gayz ve öfke belirebilir. 

Sicilinde ikinci derece cinayet yazan yaşlı bir mahkum ile konuşuyordum. Bu kişi hiç adam öldürmediği ama genç yaşında toyluğundan dolayı cinayet işlemiş bir arkadaşını evinde sakladığı için ömür boyu hapishanede bulunuyordu. Arkadaşı ise ben onu vurmasaydım, o beni vuracaktı diye bu mahkumu ikna etmiş. O dönemler daha 21 yasındaymış. Oturup konuşmasanız bu kimsenin cinayete ortak bir cani olduğunu düşünebilirsiniz. 

Her şey gördüğümüz gibi mi? Hayır elbette değil. Hüsn-ü zan esas olmalı. Zira insan, doğduğunda İslam fıtratı üzere doğar. İçinde bulunduğu şartlar, o kimseleri sadık veya eşkiya yapar. İnsanların yaşadıkları şartlar göz önünde bulundurulduğunda daha hoşgörülü olabiliriz. Yokluk ve zaruret içinde yaşamış bir kimse aşırı tutumlu olabilir. Onun o tavrı bize ilk etapta tuhaf gelebilir. Lakin o kimsenin de yaşamış olduğu şartlar göz önünde bulundurulmalıdır. 

Bu zaviyeden baktığınız zaman kendisini bataklığın içinde bulmuş insanlara dahi geniş zaviyeden yaklaşmak mümkündür. Şayet bu kimseler o halde ise biz bu zulmün bir parçasıyız. Herkes evvela kendisini sorgulamalı. Aldatılmış yığınlarla değil aldatan lider zalimlerle mücadele edilmeli. Onların dahi isimleri ve şahısları değil fiilleri ve icraartları hedef alınmalı. 

Ne ki, insanların yargısız infaz ile itham edilerek tahkir ve terzil edildiği bir çağda yaşıyoruz. 

Selam ve dua ile