Günümüz ekonomik şartlarında borcu bulunmayan kişi sayısının oldukça yüksek olduğu bilinmektedir. Çeşitli sorunlardan ötürü aldıkları borçları ödeyemeyen pek çok kişi, alacaklı ile davalık olur. Alacak davaları hem hukukçulara hem de arama motorlarına en çok danışılan dava türleri arasında yer alır. Bu tip davalar ile ilgili detaylı bir bilgilendirmeye geçmeden önce davanın tam olarak ne anlama geldiği, hangi durumlarda açılabileceği gibi alt başlıkları irdelemek gerekir.

Alacak davası; her türlü alacağın tahsil edilebilmesi amacı ile başvurulan bir hukuki yöntem olarak tanımlanabilir. ‘Alacak’ ise; bir ilişki sonucunda veyahut da bir hesap neticesinde birinden ya da bir yerden alınması gereken ancak henüz alınamayan para, mal ve diğer şeylerdir.

‘Alacak davası’ başlığı altında ele alınan belirsiz alacak davası, davanın açıldığı tarihte alacak miktarının kesin olarak belirlenemediği durumlar için geçerlidir. HMK’nın 107’nci maddesinin birinci ve ikinci fıkralarında belirsiz alacak davalarına ilişkin açıklamalar bulunmaktadır.

Alacak davası, mahkemeye dilekçe tesliminin yapılması ile açılabilir. Davanın hangi mahkemeye açılması gerektiği ise alacağın mahiyetine göre değişiklik göstermektedir. Tüketici mahkemelerine, ticaret mahkemelerine, asliye hukuk mahkemelerine ve iş mahkemelerine, borçlunun durumuna bağlı olarak dava başvurusu yapılabilir. Alacak davalarında büyük bir öneme sahip olan konuların başında nispi harç gelmektedir. Davanın açılabilmesi için borç tutarı üzerinden nispi harç miktarının hesaplanması gerekmektedir.

HMK uyarınca alacak davası başvuru halleri kayda alınmıştır. Borcun son ödeme tarihinin geçmesi, alacağın takip edilebilir olması, borcun alacaklıya ifa edilmemiş olması gibi durumlarda alacak davası açılabilir.

Her türlü dava için zamanaşımı süreleri BK 146- 147 maddeleri doğrultusunda düzenlenmiştir. Söz konusu kanun maddelerine göre alacak davalarında zamanaşımı süresi 5 yıldır. Ancak burada bir istisna söz konusudur. Dava konusu işçi alacağı ise 25 Ekim 2017 tarihinden önce iş sözleşmesi bulunan kişi, 10 yıllık zamanaşımı süresini göz önünde bulundurmalıdır.
Zamanaşımı süreleri, BK madde 146-147 uyarınca düzenlenmiştir. Bu kanun maddelerine göre alacak davası zamanaşımı süresi 5 yıldır. İşçilik alacaklarında da İş Kanunu Madde 32 hükmü gereği zamanaşımı 5 yıldır. Ancak burada bir istisna bulunmaktadır. 25.10.2017 tarihinden önce iş sözleşmesi son bulan işçilerin alacakları 10 yıllık zamanaşımı süresine tabiidir.

Davalar, konularına bağlı olarak farklı sürelerde sonuçlanabilir. Aynı durum alacak davaları için de söz konusudur. Borcun tahsil edilmesi amacı ile açılan davanın süresi, tarafların taleplerine, delillere, borca konu olan miktara ve daha pek çok faktöre bağlı olarak değişebilir. Ek olarak avukat temsili de dava süresini etkileyebilir.
İş mahkemelerinde görülen alacak davaları genel olarak 7- 9 ay içerisinde sonuçlanır. Söz konusu dava Asliye Hukuk Mahkemesi’nde ise kararın açıklanması 1 yılı dahi bulabilir. Ticaret ve Tüketici Mahkemelerinde ise 1 yılı aşan alacak davalarının bulunduğu bilinmektedir.

Alacak davalarında ispat yöntemlerinin önemi oldukça büyüktür. Davanın alacaklı lehine sonuçlanmasına aracılık eden delillerin büyük bir özen ile hazırlanmaları gerekir.
Alacak davalarının hem başında hem de iptalinde delillere öncelik verilmektedir. Bu kapsamda şahitlerin yanı sıra; alacaklı ve borçlu arasında imzalanmış olan senet/ senetler, sözleşmeler, resmi belgeler ve diğer evraklar mutlaka mahkemeye sunulmalıdır. Ayrıca hangi delilin hangi iddiayı kanıtladığı da açıkça ortaya konmalıdır.