Azerbaycan mutfağının en meşhur 9 yemeği

Orta Doğu ve Orta Asya mutfağından izler taşıyan Azerbaycan mutfağında et, sebze ve tahıl gibi farklı besin gruplarından lezzetler aktif olarak kullanılmaktadır. Tarih boyunca farklı kültürlerin etkisi altında kalan ülke, mutfak kültüründe de farklı yemek anlayışlarının etkilerine sahiptir.
Bu yazımızsa sizlere, Azerbaycan’ının en meşhur yemeklerinin hangileri olduğunda bahsedeceğeyiz.


Azerbaycan ile Türkiye mutfağında yer alan birçok yemek birbiri ile benzerlik göstermektedir. Bu nedenle sizlerde Azerbaycan ziyaretleriniz sırasında tüketeceğiz yemekler karşısında pek fazla yabancılık çekmezsiniz. Yemekler benzerlik gösterse de elbette yapım aşamaları ve kullanılan baharatlar konusunda bazı ayrımlar olmaktadır. Azerbaycan’ın en meşhur et yemeklerinden biri lüle kebabıdır. Lüle kebabı, dana ya da kuzu etinin kıyma haline getirildikten sonra soğan, kuyruk yağı ve baharatlar ile harmanlanması ile yapılır. Hazırlanan harç daha sonra uzun çubuk şekli verilerek şişlere dizilir ve ocaklarda pişirildikten sonra servis edilir. Genellikle dürüm şeklinde servis edilen lüle kebabının yanında pilav ya da garnitür ikram edilir.

Azerbaycan’ın geleneksel yemeklerinden biri olan piti aşı, farklı malzemelerin bir araya getirilmesi ile hazırlana bir çorba türüdür. Koyun etinden yapılan çorbanın hazırlığı için etler yüksek harlı olmayan ateşte uzun süre pişirilir. Odun ateşinde yavaş yavaş pişen piti aşının lezzetinin içinde kalması için ise bakır kazan ya da toprak kaplar kullanılır. Bu çorbanın içerisinde koyun etinin dışında; nohut, patates, soğan, safran ve kuru erik yer alır.

Türk mutfağında olduğu gibi Azerbaycan mutfağında da dolma önemli bir yere sahiptir. Evelik dolması halk arasında develik ya da efelik isimleri ile de bilinmektedir. Kuzukulağına benzer bir bitki olan labada ile hazırlana dolmanın iç harcında pirinç, bulgur, kıyma, baharat çeşitleri, soğan ve sarımsak yer alır. Evelik dolması parmak, top ya da muska şeklinde sarılarak hazırlanabilmektedir.

Hıngel, Azeri mantısı olarak da bilinmektedir. Türkiye’de Kars, Sivas ve Erzurum gibi illerde de sıklıkla pişirilen bir mantı türü olan hıngelin hamuru için sadece un, su ve tuz kullanılır. Sonrasında iç harcı için kıyma ya da patates tercih edilir. Hıngel genel olarak muska şeklinde sarılır ve patatesli iç harç kullanılarak yapılır.

Sıcak yaz günlerinde Azerbaycan’da sıklıkla tüketin bu çorbanın ana malzemesi yoğurttur. Türk mutfağında yer alan ayran aşı çorbası ile benzerlik gösteren dovga çorbasının içerisinde dereotu, semizotu ya da ıspanak gibi farklı yeşillikler, pirinç, nohut ve un gibi malzemeler yer alır.

Gözlemeye benzer bir çeşit hamur işi olan qutab, ince açılan hamurun farklı malzemeler ile doldurulması ile hazırlanır. Yeşillikli qutab olarak anılmasının nedeni, hamurun içerisinde doldurulan malzemelerin yeşillikler ile hazırlanmasıdır. İçine konulan yeşillikler arasında ıspanak, dereotu, pazı ya da maydanoz yer alır. Malzemeler hamurun içerisinde konulur ve ardından kapatılarak gözleme gibi yağlanmış sac üzerinde ya da tavada pişirilir.

Türk mutfağının sevilerek tüketilen yemeklerinden biri olan mantı, Azerbaycan’da da aynı ilgiyi görmektedir. Gürze mantısı ise görünüş itibari ile klasik mantıyı andırmaz ve daha çok taco görünümüne benzer. Elle açılan hamur oklava ile inceltilir. İçerisinde kıyma, soğan, kuyruk yağı ve baharatlardan hazırlanan harç ilave edilir ve hamurun uçları büzülerek kapatılır. Hamurlar haşlandıktan sonra sarımsaklı yoğurt ile servis edilir.

İç pilava benzeyen şah pilavının içerisinde dana, kuzu ya da tavuk eti yer alabilir. Pilav içerisinde etten farklı olarak erik kurusu, kestane, kuru kayısı, soğan, erik ekşisi, tereyağı farklı kuru meyveler kullanılır. Sunumunda ise kuş üzümü, nar taneleri ve lavaş yer alır.

Azerbaycan’ın yerel tatlarından biri olan narnumru bir kahvaltılık türüdür. Soğan, yumurta ve nar ile hazırlana bu kahvaltılık, Azerbaycan halkının sofralarında sıklıkla yer alır.