Yabancı yatırımcının fendi! İşte yabancılardan gelen sıcak para miktarı!

Ülkemizde ekonomi, cari açık denilince ilk akla gelen unsurlardan biri ‘doğrudan yabancı yatırımları!’
Doğrudan yabancı yatırımlar, çok uluslu şirketler aracılığı ile gerçekleşiyor, malum.
Peki, yabancı bir şirket bir başka ülkeye neden doğrudan yatırım yapar?
Çok uluslu şirketlerin diğer ülkelerde yatırım yapmasının başlıca sebebi, yatırımın kendi ülkelerine göre daha kârlı olmasıdır.
Ancak bu yatırım kararında sadece kârlılık değil, yatırımın riski de dikkate alınıyor.
İşte bu riskler yatırımın yapılacağı ülkeye ve zamana bağlı olarak değişiyor.
Bütün bu satırları neden kaleme aldık?
Dünya Gazetesi Yazarı Naki Bakır bugüne kadar dışardan gelen sıcak paranın miktarını yazdı. Bakır konuyla ilgili ayrıntı rakamlar verdi. İşte o rakamlar;
“Hisse senedi, tahvil, bo­no alımı, kısa vadeli kredi kullandırımı ve mevduat hesabı açma gibi yollarla “paray­la para kazanma”ya gelen yaban­cı sıcak para fonlar, yılın ilk yedi ayında Türkiye’ye 18,4 milyar do­lar getirdi.

Yabancıların yıllar boyu Türkiye’de park etmiş sıcak para yatırımlarının mevcut stok değeri temmuz sonu itibarıyla 282,9 mil­yar dolar oldu…
Yılın ilk yedi ayında Türkiye’ye portföy yatırımları cephesinde yüklü miktarda bir sıcak para gi­rişi gerçekleşti. Ancak bu girişler büyük bölümü kamu tarafından ihraç edilenler olmak üzere borç­lanma senetlerine yönelik oldu.
Bu dönemde Hazine tarafından ihraç edilen devlet iç borçlanma senetle­ri (DİBS) için 15 milyar 42 milyon, bankaların borçlanma kağıtlarını almak için 8 milyar 603 milyon do­lar getiren yabancılar, özel sektör borçlanma senetlerinde de 2 mil­yar 719 milyon dolarlık alım yaptı. Böylece yabancıların Türk kamu ve özel sektör borçlanma kağıtla­rına yatırım için yedi ayda getirdi­ği toplam sıcak para 26 milyar 364 milyon dolara ulaştı.
Buna karşılık yabancılar Bor­sa’da net satıcı oldular. Yabancıla­rın hisse senedi portföyünde yedi ayda net 1 milyar 271 milyon dolar­lık çözülme yaşandı. Böylece port­föy yatırımları cephesinde yılın ilk yedi ayındaki girişlerin neti 25 mil­yar 93 milyon dolar düzeyinde ger­çekleşti. Geçen yıl aynı dönemde sadece 1 milyar 761 milyon dolarlık bir net giriş olmuştu.
Merkez Bankası’nda­ki kısa vadeli yabancı mevduatın­da ilk altı ayda toplam 1 milyar 587 milyon dolar dolarlık azalışın ar­dından, temmuz ayındaki 6 milyar 123 milyon dolarlık çekilişle birlik­te ocak-temmuz itibarıyla net top­lam çözülme 7 milyar 710 milyon dolara ulaştı. Bankalardaki yaban­cı para mevduatlarda ise ilk yedi ay itibarıyla kümülatif 1 milyar 8 mil­yon dolarlık artış oldu.
Buna göre bu iki kalemde ilk yedi aydaki hareket eksi (-) 6 milyar 702 milyon dolar olarak gerçekleşti…”