TRT Tabii kanalda dikkat çeken bir belgesel: "Vatikan'daki izlerimiz."

Vatikan Gizli Belgeleri...
Gelenek olarak Vatikan Gizli Belgeleri ancak 75 yıl sonra erişime açılıyor.
Her devletin böyle teamülleri, gelenekleri  var; gizli belgelerin ve arşivlerin bir kısmı bazen 50,bazen 75, bazen de 100 yıl sonra kamuoyuna sunuluyor.
Bazı belgeler de hiçbir zaman açıklanmıyor! Bu da normal!
Devletlerin mahrem bilgi ve belgelerinin çöp bidonlarından çıkması doğru değil!
Vatikan Gizli Arşivi Fransa'dan Vatikan'a 1817 yılında geri getirildi.
1883 yılında, 1818 ve daha önceki tarihli Papa XIII. Leo arşivleri erişime açıldı.
1924'te , XVI. Gregorius dönemi 1 Haziran 1846 tarihine kadar olan arşivler açıldı.
1966 yılında, IX. Pius dönemine ait olan arşivler açıldı. Esasen, XII. Pius dönemine kadar olan arşivin açılması planlanmıştı ama bu mümkün olmadı.
XIII. Leo zamanına ait arşiv 1978'de erişime açıldı.
X. Pius ve XV. Benedictus arşivleri 1985 yılında erişime açıldı.
2002 yılında şöyle bir karar alındı: 2003 tarihinden itibaren geçerli olacak Vatikan Devlet Sekreterliği tarihsel arşiv belgeleri (İkinci bölüm) XI. Pius'in papalığı sırasındaki Almanya ile Vatikan ilişkileri ile ilgili belgeler açıldı. Bu istisnai hareketin nedeni ise "haksız ve bencil spekülasyonlara bir son vermek içindi.
2006 yılında Papa XI. Pius'e kadar olan tüm papalık belgeleri erişime açıldı.
***
Bu bilgileri neden verdim?
TRT’nin Tabii kanalında belgesel olarak başlayan araştırma yayınlanıyor, bir süredir...
Dikkat çeken bir belgesel...         
Belgeselin adı; "Vatikandaki İzlerimiz."
Araştırmayı, belgeseli yapan ve seslendiren araştırmacı Rinaldo Marmara.
25 yıldır Vatikan Gizli Arşivleri’nde araştırmalar yapan Rinaldo Marmara, Türk tarihi açısından önemli bir belgesele imza atıyor, TRT Tabii dijital kanalda.
500 yıllık el yazması belgeler var...
Mesela, Macar Kralı Matthias Corvinus’un Papa 6’ncı Sixtus’a büyük bir sevinçle gönderdiği mektup şöyle:


Başka çok sayıda belgeler, bilgiler, yazışmalar...
Gerçekten de ilgi çeken bir belgesel..
Ama bir itirazımız var;
TRT devlet kanalı.
Vatandaşın vergileri ile hizmetini sürdürüyor.
Malum, elektrik faturalarımıza her ay TRT payı da yansımakta...
Dolayısıyla TRT'nin tüm hizmetlerinin ücretsiz olması gerekir.
Ama gelin görün ki, TRT Tabii dijital kanalı ücretli.
Biliyorsunuz ilgi çeken Gassal dizisi de bu kanalda yayınlanıyor... Ama ücret ödemeden izlemek mümkün değil!
Bu doğru değil!
TRT yönetimi Tabbi Dijital kanalını da tamamen ücretsiz hale getirmeli...
---
Arşiv girişi Vatikan Kütüphanesi bitişiğinde bulunmaktadır. Yeni yeraltı depolama alanı, arşive 1980 yılında eklenmiştir.[8] Arşivde, bilimsel araştırmalar peşindeki yüksek öğrenim kurumlarında görevli ve yeterli bilgiye sahip nitelikli akademisyenler, bir giriş kartı alarak araştırma yapabilirler. Akademisyenlerce yapılmak istenen tarihsel araştırmalar için tanınmış bir enstitü ya da uygun nitelikli kişiler tarafından gönderilecek bir tanıtım mektubunun olması gerekmektedir. Başvuru sahiplerinin ayrıca araştırma amacıyla başvurularında kişisel bilgilerini (isim, adres vb.) belirtmesi gereklidir. Lisans öğrencileri ise arşive kabul edilmez. Son Vatikan Gizli Arşiv Kardinalleri arasında; Raffaele Farina, Jorge María Mejía ve Luigi Poggi bulunuyordu.
“Türklerin ulu imparatorunun vefat haberi biraz önce bana vasıl oldu. Hıristiyan isminin amansız düşmanı Türk imparatoru, mayısın beşinci veya altıncı gününde vefat etmiş. Halifesi olarak kendi büyük oğlunu tayin etmişler. Fakat denizin karşı tarafında olan küçük oğlu Anadolu’dadır. Hâkimiyeti kendi eline almak için çok telaşlıdır.”