7256 sayılı kanun borçların yapılandırılmasıyla adından söz ettirmiş olsa da içerisinde istihdama yönelik iki model üzerinden getirilen önemli teşvikleri ve öteden beri devam eden 7103 ve 6111 gibi teşviklerin 2023 sonuna kadar uzatılmasıyla ilgili cumhurbaşkanına yetki verilmesini içermektedir. Son yıllarda, özellikle 2018 yılından itibaren ülkemiz, ekonomik yönden diğer ülkelerden negatif ayrışarak kötüye gitmiş, nihayetinde tüm dünyayı etkisi altına alan pandeminin de ortaya çıkmasıyla hatırı sayılır sorunlar ve zorluklarla karşı karşıya kalmıştır. Virüsün yayılmasını engellemek için hayatı yavaşlatma ve kısıtlama zorunluluğu, ekonominin çarklarının da yavaşlamasına neden olmuş özellikle hizmet, gıda, ulaşım gibi ekonominin bel kemiği sayılabilecek sektörlerde kendini hissettirmiştir.Bu da devletleri, böylesine zorlu süreçte ekonomileri bozulan vatandaşların hayatlarına devam edebilmelerini sağlayacak sosyal politikalar geliştirmeye itmiş ve bir nevi sosyal devlet olma sınavında kendilerini test etme fırsatı yakalamışlardır.İşte bu bağlamda 7256 sayılı kanunla istihdama yönelik çıkarılan teşvikleri irdeleyelim.
İSTİHDAMA DÖNÜŞ PRİM DESTEĞİ
Getirilen teşviklerin birincisi istihdama dönüş prim desteğinden faydalanmak için adından da anlaşılacağı üzere en son çalışılan yere başvurularak tekrar istihdam edilmek istenmesidir.Genel şartlarını anlaşılması için sıralayacak olursak;
İşçinin en son çalıştığı işyerine başvurması 01.01.2019 ile 17.04.2020 tarihleri arasında ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller dışında iş veya hizmet sözleşmesinin sona ermiş olması Sigortalı olarak çalışılmamış ise 01.12.2020 tarihinden itibaren sigortalı olarak istihdam edilmesi İşçinin işverene 01.12.2020 ile 31.12.2020 tarihleri arasında başvurmuş olması Yabancı uyruklu olmaması İşveren açısından özel sektör işvereni olması Destekten faydalandırılacak işçilerin yarısının destek süresinin bitiminden itibaren destekten faydalandığı süre kadar sigortalı olarak çalıştırılması gerekmektedir.Bu teşvik ile olarak işverene verilecek destek aylık 1.324,50 TL prim borçlarına mahsup edilecek şekilde işsizlik fonundan karşılanacaktır. Destek süresi ise 01.12.2020 tarihinden itibaren iş kanununda yer alan fesih yapılamayacak sürenin sürenin sonuna kadardır. Bu süre şuan 17.01.2020 tarihine kadardır fakat cumhurbaşkanına 30.06.2021 sonuna kadar uzatma yetkisi verilmiştir.
Başvurusunun işveren tarafından kabul edilmediğini Kuruma bildirenler için hanesinde sosyal güvenlik kuruluşlarından gelir ya da aylık alan, kısa çalışma ödeneğinden ya da işsizlik ödeneğinden faydalanan veya sigortalı olan veya 506 sayılı Kanunun geçici 20 nci maddesi kapsamındaki sandıklara tabi olarak çalışan ile düzenli sosyal yardım alan bulunmamak şartlarını sağlayanlara Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanunu kapsamında yapılacak değerlendirme göz önüne alınarak fesih yapılamayacak süreyi geçmemek üzere Fondan hane başına günlük 1.030,20 Türk lirası destek verilir.
İLAVE İSTİHDAM PRİM DESTEĞİ
Bir diğer teşvik olan ilave istihdam prim desteği ise Ocak/2019 ile Nisan/2020 dönemlerinde en az sayıda bildirilen sigortalı sayısına ilave olarak fiilen çalıştırılan her bir sigortalı için fesih yapılmayacak sürenin sonuna kadar sağlanacak destektir.Destek tutarı aylık 1.324,50 TL dir.
Örneğin; Ocak/2019 ile Nisan/2020 dönemleri arasında en az sigortalı çalıştırılan ay Mart/2019 olduğunu ve bu ayda 5 işçi çalıştığını varsayalım.Bu destekten faydalanmak için 5 işçiye ek olarak gelecek 6.ve sonraki işçiler için bu destekten faydalanılacaktır. Genel şartlarına bakacak olursak;
İşçinin 01.12.2020 tarihinden itibaren fesih yapılamayacak süreninin (yani 17.01.2020 tarihine kadar.Bu tarih 30.06.2021 tarihine kadar uzayabilir) sonuna kadar işe alınmış olması 01.10.2020 tarihi itibariyle ilgili işyerinde sigortalı olarak çalışmıyor olması İşe giriş itibariyle emeklilik ve yaşlılık aylığı almıyor olması Yabancı uyruklu olmaması İşyeri yönünden özel sektör işvereni olması Destekten faydalanacak işçilerin yarısının destek süresinin bitiminden itibaren destekten faydalandığı ortalama süre kadar sigortalı olarak çalışmaya devam ettirilmesi.Bu teşvik kapsamında alınacak işçileri işe alır almaz ücretsiz izne yollanması halinde ise işçiye 1.177,20 TL tutarında nakdi ücret desteği verilir.